#title 10 przykładów hetero-przywilejów
#author Erin Tatum
#LISTtitle 10 przykładów hetero-przywilejów
#SORTauthors Erin Tatum
#SORTtopics queer, feminizm, podstawy, spina
#source http://codziennikfeministyczny.pl/przywilej-osoby-hetero-10-przykladow/
#lang pl
#pubdate 2020-09-04T18:45:24
#notes Autorka tekstu Erin Tatum publikuje swoje teksty na Everyday Feminism. Jest feministką, miłośniczką teorii queer i entuzjastką telewizji. Mieszka w Pensylwanii. W szczególności interesuje się badaniem reprezentacji w mediach osób o marginalizowanych tożsamościach. Więcej tekstów jej autorstwa przeczytasz na B*tch Flicks albo Twitterze @ErinTatum91.
Tekst pierwotnie opublikowany na Everyday Feminism: http://everydayfeminism.com/2015/03/examples-straight-privilege/ Tlumaczenie mo/SPINA
Pomimo coraz większej akceptacji i wsparcia w stosunku do osób queer, wciąż żyjemy w społeczeństwie, które osobom hetero oferuje więcej praw, wolności i władzy.
Osoby hetero mogą nie zastanawiać się nad tym szczególnie, ale posiadane przez nie przywileje oddziałują na wszystko – od sytuacji dnia codziennego po przebieg kariery zawodowej.
W konsekwencji narracje osób hetero znacznie różnią się od tych należących do osób queer. Przyjrzyj się zatem i sprawdź, czy niektóre z tych heteroprzywilejów mogą dotyczyć ciebie.
*** 1. Twoja orientacja jest naturalizowana od chwili narodzin
Pewnego dnia w trakcie zakupów dostrzegłam rzecz odrzucającą i niewiarygodną zarazem – kombinezon dla niemowląt z napisem 'kobieciarz' albo 'zamykajcie swoje córki'. Pomijając oczywistą i obrzydliwą mizoginię, nie mogłam uwierzyć, jak wcześnie dorośli wykorzystują okazję, by wcisnąć swe dzieci w heteroseksualną narrację.
Podobnie się dzieje, ilekroć napotykam małych chłopców uśmiechających się do mnie w spożywczym. Ich matki natychmiast reagują komentarzem w stylu: o zobacz, jak on z tobą flirtuje! Kobieto, twój syn ledwo potrafi utrzymać coś w rękach, szczerze wątpię, czy w ogóle wie, kim jest dziewczyna.
Heteronormatywność ustanawia się zanim jeszcze dzieciaki wyjdą z pieluch. I chociaż jest to wkurzające i przerażające, osobom hetero oferuje łatwy wzór przyszłego romansowania. Kiedy chłopiec zakocha się w dziewczynce, albo na odwrót, nie muszą zastanawiać się, dlaczego lubią akurat tę osobę. Ani tym bardziej rozważać w szerszym kontekście znaczenia lubienia kogokolwiek. Ich zainteresowanie osobą o innym genderze jest już wcześniej przewidziane i oczekiwane.
*** 2. Nie musisz się ujawniać
Między innymi z powodów wymienionych w punkcie 1 masz z głowy obowiązek informowania świata o swojej heteroseksualności.
Tylko nieliczni rodzice będą zaskoczeni albo źli dowiadując się, że ich dziecko jest hetero. Z kolei osoby odpowiednie dla ciebie seksualnie (czyt. hetero) będą łatwo dostępne. Bez konieczności potwierdzania każdorazowo, że oboje jesteście hetero.
Zdarza ci się myśleć: osoby queer muszą wyoutować się tylko raz, to raptem kwestia zebrania się na odwagę i po bólu? Jesteś w błędzie. Osoby queer deklarują się bez końca, przez całe życie.
Następnym razem, podczas świątecznego obiadu, randki czy zapoznawania nowej osoby poczuj wdzięczność - nie musisz z nikim dyskutować ani bronić swojej tożsamości seksualnej.
*** 3. Nie musisz uzasadniać swojej tożsamości ani słuszności swojej orientacji
Nikt nie będzie się przecież upierać, ze heteroskesualność to tylko faza. Nikt nie poprosi cię o odtworzenie wszystkich twoich romantycznych czy seksualnych relacji czy odszukanie tego szczególnego momentu w dzieciństwie, kiedy to się zaczęło. A wszystko po to, by udowodnić, że naprawdę jesteś hetero!
Heteroseksualność jest uprawomocniona i poparta wiekami społeczno-kulturowej dominacji i niegdysiejszymi i aktualnymi prawami politycznymi. Możesz swobodnie poruszać się po świecie ze swoją orientacją czy stylem życia i nikt tego nie zakwestionuje.
*** 4. Twoje prawo do związku małżeńskiego nigdy nie jest podważane
Podczas gdy osoby hetero mają swoje prawo do zawarcia małżeństwa w wielu miejscach na świecie, zwykle bez dodatkowych pytań, pary jednopłciowe korzystają z tego przywileju gdzieniegdzie (w Polsce, wiadomo, nie). Co więcej, samo prawo do takiej legalizacji jest przyczyną nieustannych ataków.
*** 5. Nie zwolnią cię z pracy, bo jesteś hetero
Jak dziwnie by to nie brzmiało dziś, w USA wciąż są stany, gdzie jest to wystarczającym powodem (więcej na: http://itspronouncedmetrosexual.com/wp-content/uploads/2012/01/fired-for-gay.jpg).
*** 6. Nie doświadczysz przemocy z tego powodu
Zależnie od miejsca, osoba queer ryzykuje doświadczeniem różnego typu przemocy – od zaczepek, przez groźby bycia pobitą czy zamordowaną, bo zbrodnie z nienawiści. Pary hetero mogą trzymać się za ręce czy całować publicznie bez lęku przed byciem obserwowanymi, atakowanymi czy zabitymi.
*** 7. Nie grozi czy utrata rodziny, przyjaciół ani też pomocy finansowej za fakt ujawnienia swoich preferencji seksualnych
Osoba queer, kiedy się ujawni, może rozczarować rodziców, stracić kogoś z bliskich znajomych. W innych przypadkach może to być pieniężne wsparcie czy wyrzucenie z domu. 40% młodych bezdomnych w USA to osoby queer i trans (więcej w języku angielskim na: https://williamsinstitute.law.ucla.edu/press/americas-shame-40-of-homeless-youth-are-lgbt-kids/).
Jasne, aktywność seksualna może wpędzić w niezręczną sytuację każdą i każdego. Ale dla przyłapanego przez rodzica w sytuacji intymnej heterodzieciaka raczej nie skończy się to utratą dachu nad głową.
*** 8. Masz obszerną (i często adekwatną) reprezentację w mediach
Niemal wszystkie media sączą heteroseksualność. Telewizyjne show, magazyny, filmy, teksty piosenek – gdzie nie spojrzeć para hetero flirtuje, dzieli życie, słowem realizuje napisany dla nich scenariusz. Od wzruszających fantazji Disneya, po głupawe komedie romantyczne, parka hetero to podbudowa naszej kultury. W nieskończonej ilości perypetii ludzie hetero zawsze znajdują swoje szczęśliwe zakończenie, nieważne ile przeszkód po drodze, nieważne, jak uparci bywają.
A queery? Już nie tak bardzo…
Wieki zajęło nam doczekanie się swoich reprezentacji na ekranie. I może i wzrasta medialna różnorodność, ilekroć jednak postać queer rozpoczyna swoją miłosną historię, od razu pojawiają się subtelne sugestie, których zadaniem jest umocnić widownię w przekonaniu, że ten typ relacji jest nieco mniej warty prawdziwego zaangażowania.
Ekranowi geje mają tendencję to wpadania w jeden z dwóch stereotypów: mogą być zniewieściałymi wyrzutkami okrutnie nękanymi przez wszystkich wokół albo niewyoutowanymi bucami, których głęboko zinternalizowania homofobia jest maskowana charakterkiem i skłonnością do przemocy.
Jeśli jesteś lesbą sprawa jest prosta, ciągle płaczesz, czasami umierasz. Scenarzystki i scenarzyści mają ten paskudny zwyczaj zabijania lesbijek, w ramach biednie poprowadzonego komentarza społecznego. Więcej (po angielsku i w amerykańskim kontekście) na: http://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/BuryYourGays.
Czekam wciąż na dzień, w którym na każdym kanale pokazywana będzie obciachowa komedyjka o przeciętnej amerykańskiej parze niehetero i ich dziwacznych dzieciach, które nieustanie coś kombinują.
*** 9. Opowiadasz o osobie, z którą jesteś w relacji, o swoim życiu uczuciowym bez obaw, że przypadkiem się wyoutujesz
Czy to będzie zmieniany naprędce zaimek, wyimaginowany partner/ka czy opisywanie randkowania bez wspominania z kim, tak czy inaczej osoby queer często robią co mogą, by przypadkiem się nie ujawnić. Każda osoba ma swoje powody, by nie outować się w danej sytuacji, przed konkretnymi osobami, albo w ogóle. Niezależnie od okoliczności osobom niehetero takie nawigowanie przysparza sporo stresu, nawet w zwykłych rozmowach.
Wyobraź sobie jak to jest, kiedy nie możesz swobodnie opowiadać o kimś, kogo kochasz. Albo wymieniać ze znajomymi relacji z nieudanych randek.
Osoby hetero mają ten luksus, by ujawnić tyle, ile chcą na temat swojego prywatnego życia. Najczęściej nie towarzyszy temu obawa o to, jak zareagują inne wokół.
*** 10. Możesz dowiedzieć się o swoich przywilejach, zamiast doświadczać opresji w pierwszej kolejności
Najważniejsze to zrozumieć i rozpoznać swoje przywileje, jeśli jesteś hetero. Pozwoli ci to solidaryzować się z osobami LGBTQIA+ oraz pomóc w tworzeniu takiej przyszłości, w której instytucje odpowiedzialne za utrwalanie systemu przywilejów i opresji tracą na znaczeniu.